Globaal rapport - thema-audit Geldmiddelen
Audit Vlaanderen geeft de belangrijkste bevindingen uit de 13 audits weer in een globaal rapport. In dit globaal rapport leest u onder andere:
- wat de belangrijkste conclusies en aandachtspunten zijn van deze thema-audit;
- waarom het van belang is om te werken aan deze aandachtspunten;
- hoe met de aandachtspunten aan de slag kan worden gegaan.
In 2019 identificeerde Audit Vlaanderen samen met Vlofin, VVSG en Agentschap Binnenlands Bestuur 19 financiële processen van lokale besturen. Uit een risicoanalyse op die financiële processen bleek dat het proces geldmiddelen het meest aangewezen onderwerp was voor de eerste thema-audit specifiek omtrent financiële processen.
Deze thema-audit ging na of de besturen strategisch nadenken over hoe ze willen omgaan met hun geldmiddelen. Ook kwam aan bod of de lokale besturen hun geldmiddelen op een actieve, gestructureerde, integere, doordachte en transparante wijze plannen en beheren. Tevens werd onderzocht in welke mate lokale besturen beschikken over effectieve maatregelen om hun geldmiddelen operationeel op een efficiënte en adequate wijze te beheren.
Geldmiddelen omvatten leningen, beleggingen, kassa’s en bankrekeningen. De audit werd uitgevoerd de hele ‘groep’ van het lokaal bestuur (stad/gemeente of provincie, OCMW en indien van toepassing ook de autonome gemeente- of provinciebedrijven (AGB’s of APB’s).
De lokale besturen beheersen de risico’s bij het beheer van hun geldmiddelen veelal relatief goed, maar hebben daarbij vooral aandacht voor de grote materialiteiten en vaak zijn ze voor het beheer en opvolging afhankelijk van één of enkele personen.
De voornaamste globale aandachtspunten zijn:
- Zet sterker in op gedeeld eigenaarschap bij het beheer van geldmiddelen.
- Werk meer planmatig en kijk voldoende vooruit bij het inschatten van de financiële toestand.
- Denk meer strategisch na over de mogelijke keuzes en de impact van de beslissingen over leningen (en beleggingen)
- Focus nog meer op fraudebestendigheid (noot: bij geen enkel lokaal bestuur werd fraude vastgesteld)
Bij de geauditeerde besturen identificeerde Audit Vlaanderen een aantal goede praktijken die andere lokale besturen kunnen inspireren. Deze zijn te vinden in de databank van de goede praktijken.
Op 20 september 2021 organiseerden de provinciale bestuursscholen, VVSG en Audit Vlaanderen het webinar ‘Hoe optimaliseer je het beheer van geldmiddelen bij je lokaal bestuur?’. U kunt het webinar hier (her)bekijken.
Daarnaast ontwikkelde Audit Vlaanderen instrumenten die de lokale besturen kunnen ondersteunen bij het analyseren en verbeteren van hun proces geldmiddelen:
- De presentatie "Aan de slag” focust op een aantal vragen bij elk van de 4 globale aandachtspunten. Telkens worden het belang en het verwachte resultaat van de bespreking van de vraag toegelicht. Daarbij worden steeds een aantal topics opgesomd waaraan gedacht kan worden bij het analyseren van de bestaande situatie binnen het lokaal bestuur.
- De vragenlijst in verband met fraudebestendigheid doorloopt de verschillende aspecten van geldmiddelen. Zo kan in kaart gebracht worden waar al voldoende beheersmaatregelen genomen zijn en bij welke topics nieuwe initiatieven een positieve impact kunnen hebben op de fraudebestendigheid.
- Een sjabloon waarmee u aan het Centraal Aanspreekpunt (CAP) de meest actueel gekende lijst met bankrekeningen op naam van de organisatie kunt opvragen.
- De gele tekst van het sjabloon dient aangepast te worden door de organisatie zelf;
- De handtekening(en) onderaan de brief is/zijn nodig;
- Het CAP zal zijn informatie enkel bezorgen aan de personen die beschikken over een volmacht van de organisatie en dit kunnen aantonen (zie blauwe tekst in het sjabloon).